Mentale training

Mihai heeft een skiwedstrijd vandaag gewonnen, de SAR Challenge, in Zoetermeer, bij de veteranen. Het was een beetje oneerlijk wat ik heb wedstrijdskiën vroeger gedaan, terwijl de andere deelnemers, volgens mij niet. Maar het ging over mentale training.

Het willen winnen zonder gehechtheid

Meedoen is belangrijker dan winnen, zeggen alle verliezers. Als meedoen belangrijker dan winnen zou zijn, dan zouden er wedstrijden zonder (chrono)meters en zonder (doel)punten gehouden worden. En als het meedoen belangrijker is dan winnen, dan kan men ook dezelfde sport doen, zonder aan wedstrijden mee te doen. Zodra je deelneemt aan een wedstrijd, zelfs als je kansloos bent, moet je willen winnen.

Tegelijkertijd moet je de mogelijkheid van verlies accepteren. We hebben de neiging te geloven dat verlies schadelijk is voor ons zelfbeeld, voor het beeld dat anderen van ons hebben. Een loser zijn, brengt automatisch minder populariteit, minder acceptatie, minder bereidheid van anderen om te helpen etc. Verliezen kan soms dodelijk zijn. In Roemenië is er een extreme concurrentie bij de toelatingsexamens voor medicijnen. Drie honderd kandidaten per plek is geen uitzondering en sommige studeren al vier jaar van tevoren voor dat examen. Sommige van de verliezers plegen zelfmoord. De faalangst is daardoor in veel gevallen de verliesoorzaak. Dus het verliezen moet gelijk zijn aan het winnen.

Ja, dit is een contradictie, want je moet willen winnen en tegelijkertijd moet je het verlies gelijk aan de winst beschouwen.

De beker versus de perfecte race.

Een beker plan je van tevoren, soms vier jaar, als het om de Olympische spelen gaat. Om succesvol te zijn beeld je jezelf tijdens de mentale training al op het hoogste podium. Je herinnert je je meest succesvolle gebeurtenis, bijvoorbeeld een andere overwinning, je houdt dat beeld in je hoofd en je ziet jezelf weer als overwinneer. Maar op de dag van de race, moet je de medaille vergeten. Je denkt niet meer aan de beker, glorie, flitsen. Wat het belangrijk is, is de volmaakte performance. Je bent bezig met alle detailles van de race. De race, deze race, is het belangrijkste. Het moet de volmaakte afdaling woorden en de beker is helemaal niet meer van belang.

Ja, dit is de contradictie. Je wil winnen, je plant de overwinning, je ziet je zelf op het podium en tijdens de race is dat helemaal niet meer belangrijk en je moet je aan de race overgeven.

DENK NOOIT AAN APEN!

Een zakenman bezocht ooit een verlichte man en vroeg hem wat hij moest doen om ook verlicht te worden. De wijze gaf heem slechts een oefening: “denk niet apen.” Natuurlijk is de zakenman nooit wijs geworden en werd geobsedeerd door apengedachten. Hetzelfde moet je tijdens de race ook kunnen doen: het beeld van de mogelijke fouten moet je kunnen ontwijken. Stel dat je de Nederlandse voetbalploeg bent en je oefent mentale penalty’s. Je moet het op zodanige manier doen, dat je strafschoppen altijd het doel ingaan.

Waarom is dit van belang? Eerst iets over de communicatie tussen hersenen en lichaam. Het schijnt dat het lichaam de neiging heeft om alles te doen wat de hersenen inbeelden. In het brein bestaat er echter ook een rem. Bij sommige patiënten is deze rem echter beschadigd. Patiënten met het zogenaamde “utilization behavior” gaan na een beschadiging aan de frontale hersenschors onmiddellijk en ongecontroleerd handelen bij het waarnemen van een voorwerp. Bijvoorbeeld als iemand er een bril voor deze patiënten legt, zetten ze hem onmiddellijk op. Als je het met meerdere brillen herhaalt, gaan ze alle brillen boven elkaar opzetten. Bovendien is het woord “nee” een abstract concept. Voor het lichaam bestaat er geen “nee”. Dat wil zeggen dat het lichaam het beeld in het brein zal proberen te volgen, ongeacht of er een “nee” of geen “nee” voor het beeld staat. Dus als je denkt aan wat je wilt ontwijken, heb je een grotere kans dat je dat doet.

Hierover heb ik iets leuks meegemaakt. We waren met een groep skileraren in een vallei aan het skiën en in het midden van de vallei stond een rots. Een collega die bleef denken “niet tegen die rots skiën” ging juist tegen de rots skiën, ondanks dat er voldoende ruimte aan beide kanten was. In zo’n geval moet je je eerder de route die je wil afleggen inbeelden, dan de route die je wilt ontwijken.

Genoeg onzin. Nu ga ik slapen.