Literatuur moet afgeschaft worden. Nou, ik bedoel niet dat we alle literaire werken moeten verbranden, of dat de stof op school niet meer gegeven mag worden. Wat ik bedoel is dat vanaf nu geen romans meer geschreven moeten worden.
Vroeger las ik romans en in de laatste tijd heb ik het vaker als goede voornemen tegen mijn uitstellende ik gegooid: je moet wat literatuur lezen. Mijn sceptische ik wordt meteen wakker bij stellingen en denkt op dat moment: wacht even, waarom wil je dat? En tijdens het verhelderen van deze vraag, kwam ik de conclusie dat literatuur, net zo goed afgeschaft kan worden.
Welnu, de literatuur gaat over DE MENS. Nou, de meeste lezers van dit blog weten inmiddels dat DE MENS niet bestaat, of niet op een manier waarop iets zou bestaan dat zich van een varken zou kunnen onderscheiden anders dan het varken van een kat of krokodil zou kunnen onderscheiden. Met andere woorden de mens is een beest. Nu, “for argument’s sake”, zal ik DE MENS, zoals de mens tijdens zijn megalomane dromen, met bewustzijn, superieure intelligentie, kunstschepper etc., als bestaand beschouwen. Dus ik gun de verdedigers van DE MENS een premisse, namelijk dat de mens zou bestaan.
Na de eerste twee premissen, dat DE MENS bestaat en dat literatuur over DE MENS gaat, wil ik een derde premisse, deze keer controversiëler, introduceren: Alles wat je over de mens kan zeggen past op een A-Viertje (A4-tje). Denk heel even na, wat kan in een mensenleven gebeuren?
De mens wordt geboren. Zijn moeder sterft tijdens de bevalling of het kind wordt met afwijkingen geboren. De mens kan tijdens zijn kinderjaren mishandeld worden. De mens wordt voor het eerst verliefd en op een bepaald moment ontmaagd. De mens trouwt. De mens wordt verlaten of zijn geliefde gaat vreemd. De mens krijgt een kind, of zijn kind sterft bij de geboorte (zie boven). De mens heeft vrienden en misschien een ervan gaat de mens in de steek laten, verraden, helpen of van een natuurramp redden. De mens gaat naar de frontlinies van een oorlog. De mens wordt rijk, succesvol, beroemd, maakt een of ander kunstwerk, doet aan wetenschap of filosofie. Op een bepaald moment sterft iemand aan kanker. De mens wordt zelf oud, gebrekkig en sterft. En alles wat de mens denkt gaat over de dood. Dit is alles wat je over de mens kan vertellen, of bijna alles. Het kan dus zelfs op minder dan een A4, in 136 woorden.
De vierde premisse is dat er tot nu toe voldoende grote geniale schrijvers zijn geweest, die inmiddels dat A4-tje uitgebreid op miljoenen verbleekte vellen helemaal uitgeput hebben. Er wordt niets meer toegevoegd aan wat er over de mens verteld kan worden. Al zijn leed, zijn existentiële angsten, zijn creativiteit, genialiteit of alles over de liefde (die eigenlijk niet bestaat) is tot nu toe uitputtend geschreven. Er is niks meer dat over de mens verteld kan worden.
En zelfs de stijl, de manier waarop het verteld wordt, kan niet zoveel veranderen, zo mooi en zo origineel worden, om het feit dat men over een uitgeput onderwerp (DE MENS) schrijft, te doen vergeten. Met andere woorden, het onderwerp DE MENS is dood en de stijl kan het ook niet meer reanimeren. De kinderen op school en de liefhebbers, kunnen altijd de oude literatuur (her)lezen. We hebben geen nieuwe literatuurschrijvers meer nodig.
O, jullie aspirant literatuurschrijvers, laat de bomen met rust. Ga liever bedrijfseconomie studeren en geniet van je leasebak. Jullie vak is dood; ik heb het net bewezen, jullie zijn volkomen nutteloos geworden. Laat los, laat los en berust in het idee dat literatuur, eindelijk afgeschaft kan worden.
Geredigeerd door Pascale Esveld
De mens is pas dood als de Mensheid verdwenen is.
Ja, alles is al eens geschreven. Toch zie je iets belangrijks over het hoofd, Mihai. De mens Schrijver wil kunnen fantaseren, de mens Lezer wil kunnen projecteren. En zo zal het concept Roman blijven bestaan.
Ik neem aan dat je met afgeschaafd afgeschaft bedoelt? Ik ben het totaal niet met je eens: nog elke keer verbaas ik me over wat er nog gezegd kan worden. Gelukkig maar. Ga jij maar lekker oude romans lezen: kan helemaal geen kwaad, al zijn sommige van die boeken echt achterhaald en zeggen ze helemaal niks over nu. Daarom is het zo prettig dat er steeds weer nieuwe boeken worden geschreven: allemaal omdat schrijvers nu eenmaal moeten schrijven. Zoveel bomen zal het overigens niet kosten, want zoveel wordt er niet gelezen, zeker niet door mannen 🙂
O, het zou natuurlijk kunnen zijn dat je met ‘afgeschaafd’ een soort ‘afromen’ bedoelt. Leuk gevonden hoor: schrijver?
@Solvejg
Nee Solvejg, het was niet leuk gevonden maar het was een fout.
Dun bewijsje….maar evengoed ik zou voorstellen: steek de hand in eigen boezem als je zelf gelooft, wat je hier schrijft….en stop met schrijven…..
want wie kaatst kan de bal terug verwachten.
Misschien is het toch beter dat iik jij lekkre door schrijft…..wellicht kom je dan tot een andere conclusie…..in dat geval: veel schrijf- en natuurlijk sowieso ook veel lees-plezier!
dat ook jij lekker doorschrijft……bedoel ik….sorry, ik was even iets te haastig!
Ik wist dat er nog mensen bestaan die moeilijk los kunnen laten.
Het is zo’n potsierlijk statement: ‘Wat ik bedoel is dat vanaf nu geen romans meer geschreven moeten worden.’ dat ik ook geenszins verwachtte dat je dit kon beargumenteren. En inderdaad: je faalde. Je pleit voor bedrijfseconomie.
Dit is net zoiets als beweren: ‘Mensen, sex doet er niet meer toe, alleen nog maar voor de voortplanting maar niet van genieten, want we weten het nu wel!’ Net zo bizar.
En nee, we weten het niet. De mens is nooit uitontwikkeld. En je gaat volstrekt voorbij aan het feit dat de mens nieuwsgierig blijft naar het nieuwe. Als de literatuur verboden zou worden, en er de doodstraf op stond dan zal er meer ellende komen in de wereld…Heb effe geen beargumentatie! 😉
Nou vooruit, 1 argument waarom alles wat jij te berde brengt onzin is…God is dood, zei Nietzsche ooit. Maar God blijft leven, die is niet dood te krijgen. En een ieder zal zo af en toe weleens denken: zou het dan toch? (de uitzonderingen daargelaten)
Pas als religie niet meer bestaat, er geen kerk meer in mijn stad staat en de EO opgedoekt is, dan ben ik meer bereid om jouw betoog serieus te nemen…
Je kunt overigens beter in De Literatuur Geloven!
Het is geen nieuw of origineel ‘statement’. In de jaren 70 verkondigden de marxisten (omgekeerde neoliberalen – denk aan Gerrit Zalm die van marxist neoliberaal geworden is) dezelfde boodschap. Alles is al gezegd en geschreven (filosofen veranderen nooit de wereld) en daarom moet de mensheid zich massaal richten op actie: afschaffing van de religie, afschaffing van de literatuur, afschaffing van alles wat hobbyisme is, afschaffing van alle kinderlijke, infantiele dromen – kortom: volwassen leden worden van een puur materialistisch-economisch gerichte ‘gemeenschap’ (collectisme in dienst van de economie).
"De roman is dood" schreef Harry Mulisch als overtuigde, in Fidel Castro gelovende salonmarxist.
Dat uitgerekend Mulisch de auteur is geworden van een paar monsterlijk dikke, quasifilosofische romans en filosofische werkstukken toont aan hoe zinloos en ridicuul de opvattingen zijn van opportunisten die ales af willen schaffen, behalve zichzelf – en hun verlangen naar ‘het grote geld’.
Het sneeuwt nu en daar ga ik een roman over schrijven. Dat moet! Dat is nog nooit gebeurd. Ja, terloops. En ik verdom het daar iets in te verwerken van de bedrijfseconomische schade door de sneeuval.
Nooit uitgelezen, -geschreven, -gedacht enz. Anders ben je dood.
Je uitgangspunt betreft het onledig verklaren van literatuur, het verbaast mij daarom dat je geen definitie geeft van literatuur: gezien de wat flauwe tekst fixeer jij je op inhoud -structuralisme.
Juist het bestaan van de literatuur bewijst de sublimatie van ons ‘beest-zijn’; jij wilt de literatuur afschaffen omdat anders jouw stellingname dat de mens een beest is niet houdbaar blijft.
Dat de mens een dier is, wel, ik ben een liefhebber van Lacan en Derrida, oftwel de antisubject-filosofen. Kort gezegd: het mens als subject van de geschiedenis vormt een misvatting, te wijten aan de grenzeloze overschatting die kan worden toegeschreven aan ons denken.
Nu. Wat kan dan wel de functie van literatuur zijn? Mijns inzien een vervanging van religie: individiele scheppingskracht (de schrijver), niet dogmatische, persoonlijke ontwikkeling (voor de lezer).
@tijdrover,
Een veel voorkomende fout in de argumentatie, die ik ook eigenlijk doe, is het niet goed lezen wat men in een argument zegt. Ik pleit niet voor bedrijfseconomie. Ik pleit ook niet voor een verbod op literatuur.
Als de mens nieuwsgierig blijft, dat betekent niet dat de mens nieuwe literatuur nodig heeft. Als ik het me goed herinner, heb je ooit op je weblog geschreven dat je geen boeken leest. Dus je hebt nog miljarden paginas van de oude meesters te lezen en te ontdekken. Ik durf te wedden dat de nieuwe literatuur niks meer zegt dan wat Sartre en Camus tientallen jaren geleden hebben gezegd, of Homerus duizenden jaren geleden. De moderne mens is nog steeds een Sisyphus, Prometheus, Gilgamesh, Adam, Eva, Manu en veel anderen gebleven.
Bovendien, alles wat de mens over zichzelf zegt is een poging om zichzelf een speciale plek in het heelal toe te kennen, om zich superieur aan de andere beesten te voelen. Dat doet de mens om de eigen misdaden tegen andere beesten en mensen te rechtvaardigen. Nog steeds met een drogreden.
@Anarchist
Wat mij steeds blijft verbazen is dat je je in al je reacties van quasi-argumenten (om je favoriete woord te gebruiken) bedient.
Ten eerste je bouwt een stroman om er tegen te vechten. Ten tweede je bedient je overmatig door de ad hominem. Ten derde gebruik je wat ze Guilt By Association drogreden noemen.
Dus voortaan zal ik op jou slechts reageren op het moment dat je je aan de regels van het debat gaat houden.
@Maarten D
Een goede argumentatie geeft het standpunt van de tegenstander in zijn sterkste vorm weer. Het legt geen woorden in zijn mond. Met andere woorden het bouwt geen stroman om er tegen te vechten.
Mihai. Wanneer je de argumentatie-leer gebruikt, zul je in de eerste plaats inhoudelijk moeten reageren, niet in de laatste plaats omdat je een onduidelijk standpunt hebt gekozen (literatuur is dood).
Ten eerste: ik leg jou geen woorden in de mond, want als ik stel dat jij de literatuur ondledig verklaart, herhaal ik niet meer dan de titel die jij aan het log hebt gegeven.
Ten tweede: als ik stel dat jij gefixeerd bent op de inhoud, dan vecht ik niet tegen een stroman, zeker omdat in jouw reactie op Tijdrover, je dit standpunt herhaalt. Je zegt dat alles al geschreven is, ergo de geschiedenis van de inhoud is ten einde gelopen. Maar de mens is meer dan een filosofisch probleem. En literatuur is meer dan inhoud, de Grieken schreven komische toneelspellen ter vermaak (vorm)van de mensen. Zo bezien is je standpunt nogal gammel, want eenzijdig.
@Maarten D.
Quote:
Ten tweede: als ik stel dat jij gefixeerd bent op de inhoud, dan vecht ik niet tegen een stroman, zeker omdat in jouw reactie op Tijdrover, je dit standpunt herhaalt. Je zegt dat alles al geschreven is, ergo de geschiedenis van de inhoud is ten einde gelopen.
..
En literatuur is meer dan inhoud, de Grieken schreven komische toneelspellen ter vermaak (vorm)van de mensen. Zo bezien is je standpunt nogal gammel, want eenzijdig.
Als ik mijzelf mag quoten ik heb gezegd dat de inhoud is uitgeput en dat de stijl ook geen kansen heeft om het verlies goed te maken. Kijk naar de tekst: En zelfs de stijl, de manier waarop het verteld wordt, kan niet zoveel veranderen, zo mooi en zo origineel worden, om het feit dat men over een uitgeput onderwerp (DE MENS) schrijft, te doen vergeten. Met andere woorden, het onderwerp DE MENS is dood en de stijl kan het ook niet meer reanimeren.
Stijl zonder inhoud is zoals de roze plastic decoraties zonder de taart.
Een van de weinige romans waarin de mens vrijwel geen rol speelt, is Olaf Stapledons ‘First and last men’. Maar dat is meer een (fictief) geschiedenisboek dan een roman. Kent iemand romans zonder mensen? Ik doel daarbij niet op al die boeken waar men dieren in mensenjasjes steekt, zoals Watership Down.