De boog is een Koreaanse film van Ki-duk Kim over de menselijke verlangens, over de tradities en het in een maatschappij geworpen worden.
Een zestigjarige man heeft ooit een babymeisje gevonden en leeft met haar sindsdien op een schip. Ze zouden met elkaar trouwen op haar zeventiende verjaardag. Ze is nu zestien en hij leeft al in een leven als een ceremonie. Elke avond kruist hij geduldig ee
n kalenderdag weg. Hij slaapt in een bed, boven haar bed, en pakt elke avond haar hand vast als vaste ritueel. Hij herhaalt oneindig zijn handelingen, met het geduld van een monnik. Hij heeft de zekerheid van de gelovige, dat je in de hemel komt, als je je elke dag, zonder enige uitzondering, je je aan de ritten houdt. Deze zekerheid is zichtbaar in zijn handelingen. Samen, de oude man en het meisje, hebben een ritueel om de toekomst van hun bezoekers te voorspellen. Zij schommelt aan de buitenkant van het schip, langs het water, voor een Boeddhabeeld. Hij schiet zijn boog vanaf een boot in het Boeddhabeeld, met honderd procent zekerheid dat zij ongedeeld zal blijven.
Op een dag verschijnt een mooie jonge man op het schip en het meisje ziet hem zitten. Nou is het de vraag welke plicht het meisje tegenover de oude man heeft? De man denkt dat zij een plicht heeft, want hij heeft haar grootgebracht en zorgt goed voor haar. Stel je voor, je sterft op een dag en verschijn je voor God. Nou God, zeg je, krijg ik een tour de hemel, om een mooie plek te kiezen? Ik heb me immers mijn hele leven exemplarisch gedragen. Nooit een zonde begaan. Nee, zegt God, jij gaat naar de hel. Heb ik met jou enig contract afgesloten dat als je je goed zou gedragen je in hemel terecht zou komen? Bedreigd door de mogelijkheid dat het meisje zich zal realiseren dat het contract niet echt een contract is, verandert de oude man van dag tot dag. Zijn rituelen verdwijnen als de zon achter de met sneeuw bedekte bergen (om deze keer de sneeuw sterker dan de zon te maken). Hij streept stiekem elke avond een hele week in de kalender door, om zo de trouwdag bespoedigen. Zij hele morele discipline is verdwenen. Hij is niet meer de gedisciplineerde monnik, maar de door passies verblinde zwakkeling.
De film stelt vragen over de verwachtingen die de maatschappij van ons heeft. Het meisje groeit met het idee dat haar lot verzegeld is. Zij is vanzelfsprekend de oude man’s bruid. Zij weet niet beter. De oude man verwacht dat zij zijn bruid zal worden en verricht zijn plicht, die in een ongeschreven contract is vastgelegd. Het meisje is echter nooit gevraagd of ze met het contract eens zou zijn. Zij heeft echter nooit iets getekend. Op dezelfde manier worden we geboren in een maatschappij met rituelen, tradities, regels en wetten. De maatschappij verwacht dat wij al deze regels zullen respecteren en zij houdt haarzelf aan haar afspraken. Maar wij, zoals het meisje op het schip, zijn nooit met deze regels ingestemd. Welke rechtvaardiging hebben deze regels en wetten? Wij hebben immers geen enkele contract met de maatschappij getekend.
Geredigeerd door Pascale Esveld
moeilijk Mihai; je maakt immers vaak al deel uit van de een of andere maatschappij bij en door je geboorte; en stel dat ik alleen de regels respecteer, waarmee ik instem; hoe zal dat dan zijn want anderen zijn het weer eens met andere regels en je zou zo een in een situatie verzeild raken waarin geen enkele regel of afspraak enige geldigheid bezat……( een toestand van anarchie!) Dat je voor de aanzet van deze discussie De Oude man en het meisje gebruikt is nei t onaardig; de oude man dan is de maatschappij?
Sterke ‘recensie’. Ik ben benieuwd naar de film geraakt.
De ‘contractuele’ verwachtingen van de man en het meisje zijn wellicht voor beiden ‘vanzelfsprekend’ (geïnternaliseerd) TOTDAT de jongeman zich aandient. Zo bezien is de jongeman eerder de verbeelding van de maatschappij dan de oude man. De jongeman maakt het meisje immers duidelijk, neem ik even aan, dat de vanzelfsprekendheid ten onrechte is. Het meisje ontwikkelt zich en ontdekt de maatschappelijke werkelijkheid, en daarmee ontdekt ze dat de intieme werkelijkheid feitelijk onwerkelijk was. Dat is nog eens wakker worden.
Belangrijk facet lijkt mij dat het meisje ondertussen op een leeftijd is gekomen dat ze meer kan zien dan ze als kind zag. Het is de leeftijd waarop we (ja, we) het ‘contract’ onderbewust herzien, althans in een (voldoende) vrije maatschappij. Dat zovelen dan toch uiteindelijk een ‘handtekening’ eronder zetten, heeft m.i. alles te maken met de aard van de regels: ze worden als grosso modo redelijk genoeg ervaren.
@Cor
Ja de oude man is de maatschappij. Ik denk dat de regisseur hem als symbool voor traditie gebruikt. Hij heeft een boog, dat ook als muziekinstrument gebruikt wordt. De boog lijkt me een symbool voor de wetten of voor de macht. De boog is een harmonie tussen twee krachten. Op het schip houdt de boog de orde, want de gasten die zich misdragen worden meteen afgestraft. De boog produceert ook de momenten van rust. Het meisje kan goed slapen bij het horen van de muziek geproduceerd door de boog. Slaap lekker, interpreteer ik het, de wet, de traditie, de macht, waakt over je. Het meisje heeft niets van de boog te vrezen, zelfs tijdens de gevaarlijke oefening met het voorspellen van de toekomst, zolang het meisje de traditie accepteert door geen vragen te stellen over waarom ze eigenlijk met de man zou moeten trouwen.
Als je deel maakt van een maatschappij, dat is geen rechtvaardiging voor de wetten en de regels. Stel dat iemand geboren wordt en het eerste wat ie zegt, is niet ma en pa, maar: rot op met jullie tradities, regels en wetten. Ik ga me er helemaal niet aan houden. Er is niets dat de maatschappij het recht geeft om deze regels en wetten met geweld aan die zonderling op te leggen. John Stuart Mill vertelde het mooi over de vrijheid van meningsuiting: ‘If all mankind minus one were of one opinion and only one person were of the contrary opinion, mankind would be no more justified in silencing that one person, than he, if he had the power, would be justified in silencing mankind’. Dit kunnen we ook over de wetten zeggen. Als de zonderling niet het recht heeft om de macht over te nemen en, als dictator, de maatschappij zijn eigen wetten op te leggen, dan heeft de maatschappij ook geen enkele rechtvaardiging om haar wil aan de zonderling met geweld op te dringen.
Mihai; dank voor je toelichting en het citeren van Mill. de zonderling mag niet zijn wil opleggen a/d Maatschappij en omgekeerd. Dat lijkt een soort patstelling! En een samenleving zonder regels, bestaat die/ Zie het onderschrijven van een contract met voldoende redelijke regels van Peter V
@Mihai
rot op met jullie tradities, regels en wetten. Ik ga me er helemaal niet aan houden. Er is niets dat de maatschappij het recht geeft om deze regels en wetten met geweld aan die zonderling op te leggen.
De groep heeft niks aan dat individu. Sterker zelfs, de groep wordt er door bedreigd en dat is voor de groep wellicht reden genoeg om dat individu de mond te snoeren. Met recht heeft dat wel te maken, want het recht van de groep wordt door de groep ervaren als groter dan dat van dit individu.
Overigens krijg ik nu de indruk dat je nooit van een groepering als de taliban of al-qaida zult accepteren dat zij voor jou gaan bepalen wat jij mag denken en doen? En hoe zit het met het gezag van korangeleerden?
Mihai, je hebt middelen om hier iets aan te doen. Je zou bijvoorbeeld een partij oprichten met als doel tradities, regels en wetten af te schaffen. 🙂
@anoniem
Dat betekent automatisch de regels accepteren. Het is zolas ik zou zeggen dat het geld in jouw portemonnee mijn geld is en om te bepalen wie gelijk heeft, we een skiwedstrijd moeten doen.