De Nederlandse originaliteit

Een groep van één of twintig fietsende scholieren stopte gisteren bij de stoplichten naast mijn auto. Daartussen was er misschien één of twee zonder spijkerbroek. Het leek alsof Levi in een samenzwering met Balkenende zit, om de scholieren een schooluniform vrijwillig te laten dragen. De Noord-Koreaanse opperbevelhebber zou zich in zijn handen wrijven als hij een methode zou vinden om al zijn onderdaden vrijwillig in een uniform te krijgen.

Nou is Nederland trots op zichzelf omdat men massaal origineel zou zijn, massaal volgens het maxime “wees jezelf” zou functioneren. Wat is er nou allemaal aan de hand?

Is dit de dialectiek van de originaliteit? Stel je voor dat iedereen origineel zou zijn. Dat is een paradox, want als iedereen origineel is, dan doet iedereen hetzelfde, namelijk origineel zijn. Dus om origineel te zijn moet je iets anders bedenken. Wat dan? Simpel, gewoon hetzelfde dragen wat de meesten dragen. Dan ben jij origineel omdat je niet origineel bent, dus omdat je ipv aparte soorten kleren te dragen, draag je de kleren die de meesten dragen. En als andere merken dat jij origineel bent, omdat je als enige de kleren draagt, die de meesten dragen, dan wil iedereen even origineel zijn als jij. En als iedereen origineel wil zijn, dan draagt iedereen weer dezelfde kleren als jij. Dus Nederland heeft het hoogtepunt van originaliteit bereikt. Iedereen draagt namelijk dezelfde kleren.

Of heb ik de originaliteitpretentie van de Nederlander verkeerd begrepen? Misschien dient de Nederlander origineel en individualistisch te zijn slechts als het om de concurrentie met zijn collega’s gaat. Je moet je onderscheiden door je baas maximaal zijn kont te likken en bereid te zijn om voor minimaal salaris te werken, het liefst minder dan de polen en vietnamezen. Maar als het om de kleren gaat, dan moet iedereen aan massaconsumentisme doen. Als het om kopen gaat, moet je de eenheid van het volk in leven houden, en “the originals” kopen en dragen. Het is le boutique team spirit. Het is de eenheid in verscheidenheid, of eenheid op commando, verscheidenheid in het anderen in onderworpenheid overtreffen. Niet zo makkelijk te doorgronden hoor, die Nederlandse geest.