De staat is een machine, zonder brein en zonder hart. De mens is een machine, met een gebrekkig brein en een harteloos hart. Daarom ben ik tegen de doodstraf.
(1) De staat: een raar beest
“Volgens mij, als verstokt aanhanger van het liberale rechtstatelijke ideaal, is er één afdoende principieel bezwaar tegen de doodstraf. De overheid heeft, voorzover ik weet, nooit de bevoegdheid verworven over het leven en de dood van haar burgers te beschikken. Je kunt je voorstellend dat we een overheid instellen en haar bekleden met allerlei bevoegdheden en vormen van macht, maar ik kan me niet voorstellen dat wij een overheid zouden instellen die vervolgens de macht krijgt over onze dood.” – zegt Marjolijn Februari. Wat Marjolijn zegt, is eigenlijk het volgende:
(1.1) Rechtvaardiging
Het enige doel van een staat moet zijn om mijn leven en eigendom van moordenaars en rovers te beschermen. Wat de enige reden om in een staat te leven, ligt in ons eigen overlevingsinstinct, het besef dat je langer en gelukkiger kan leven als je je vrijheid om geweld te gebruiken aan de staat overdraagt. We leven in een staat om te leven niet om te sterven.
(1.2) De staat heeft een eigen overlevingsinstinct
De staat is echter een sociale institutie, dat wil zeggen een ding, dat eigenlijk alleen in ons hoofd bestaat. Dit soort dingen, door een groep mensen gecreëerd, heeft de neiging om een eigen leven te leiden, met een overlevingsinstinct van zichzelf. Het komt waarschijnlijk door het menselijke aangeboren conservatisme, want de mens, eenmaal gewend aan iets, de neiging heeft om het in stand te willen houden. De staat “wil” daardoor zichzelf in leven houden en heeft daaraan gerelateerde belangen.
(1.3) De staat heeft geen ratio
De staat vraagt zichzelf niet af wat zijn doel is, namelijk om mij te beschermen. De staat is een verzameling regels, die bestaan omdat een mens of een groep op een bepaald moment zijn zin door wist te drukken. Er ligt echter geen enkele rationele vermogen in de staat zelf. Sterker nog, we weten niet hoe de staat morgen eruit zal zien; het is een beest, volstrekt aan willekeur verlaten. We moeten de staat daardoor het niet te makkelijk maken om ons te vermoorden.
(1.4) De staat heeft ook geen hart.
De staat denkt niet “oh, wat een zielige Mihai, laat ik hem maar niet onder de voet lopen.”
(1.5) En de staat heeft ook geen moraal.
(1.6) Conclusie
De staat is echter almachtig. En omdat de staat de neiging heeft om zichzelf in stand te houden kan de staat mij altijd als een dreigement zien of “denken” dat mijn dood nuttig kan zijn voor zijn eigen belangen. Als beest zonder ratio, hart of moraal, is de staat daardoor een dreigement voor mij. Daarom is het slimmer om de staat geen macht over ons leven te verschaffen.
(2) Wat is dat voor een raar beest, de mens?
De mensen die de staat dienen kunnen ook niet op hun rationaliteit, hart of moraal vertrouwd worden. De massa’s ook niet.
(2.1) Het menselijke vermogen om zich te vergissen
De Amerikaanse regering heeft het toegegeven dat Saddam Hussein niet betrokken was bij de aanslagen op 11 september. Desondanks gelooft 90% van de Amerikaanse soldaten dat de oorlog in Irak een wraakactie is voor Saddam’s betrokkenheid bij deze aanslagen. Dit toont volgens mij aan dat mensen bereid zijn om te vermoorden als gevolg van foute informatie en dat de juiste informatie toch niet tot de mens doordringt. Wetenschappelijke onderzoek bevestigt dat we de politieke beslissingen volstrekt irrationeel nemen. We negeren de feiten en we geloven in contradicties. In feite functioneert onze psyche op dezelfde manier als bij drugsverslaafden, we zien de wereld namelijk door een nauw, dikgekleurd glas. Keer in ieder geval je rug niet naar diegenen die denken dat je mensen voor enig doel mag doden, wat het doel zou op je rug getekend kunnen zijn.
(2.2) Politici
(2.2.1) Garandeert democratie een goede functionering?
Je zou kunnen zeggen dat de manier waarop we onze ambtenaren en leiders kiezen, garandeert dat deze wel aan de hand van de juiste informatie handelen. Niets is minder waar. Papa Bush bleef het argument voeren dat Saddam’s soldaten baby’s in Kuwait uit de couveuses rukten en op de kille vloer lieten sterven. Dat deed hij zelfs lang nadat zijn eigen woordvoerders in het openbaar hadden toegegeven dat het verhaal met de baby’s een leugen was. Nou of is papa Bush net zo goed geïnformeerd als 90% van de Amerikaanse soldaten, of denkt papa Bush dat je een leugen oneindig kan herhalen, want 90% van je soldaten de waarheid toch niet kent, of niet wil geloven. Ik heb echter geen garantie dat ik niet op valse informatie ter dood veroordeeld zal worden, als ik op politici en staatsambtenaren moet vertrouwen.
(2.2.2) De politici zijn een andere soort ras.
De mens is een politiek dier, maar de politicus is geen menselijke dier. Hiervoor heb ik geen bewijzen, maar ik denk dat de mensen die het goed hebben in deze wereld genetisch anders zijn dan de rest van de mensen.
Nou eerst iets over de moraal. Moraal, zoals de staat, heeft als doel om mij langer en gelukkiger te laten leven. Wij hebben echter verschillende opvattingen over wat onze leven langer en gelukkiger zal maken. En zelfs zouden we dezelfde opvattingen hebben, het is zo dat onze belangen, op bepaalde momenten, met elkaar gaan botsen. Als we met elkaar samenwerken leven we allemaal langer en gelukkiger, dan in een voortdurende strijd. Als we vals kunnen spelen en we worden niet betrapt, dan leven we nog veel langer en nog gelukkiger dan als we samenwerken. Het is dus rationeel om vals te spelen, vooral als je zelf geen risico’s loopt. Moraal is niets anders dan het gevangenedilemma.
Ik denk dat er (genetisch) drie soorten gedraag zijn ontstaan. Er zijn mensen die altijd vals spelen en dom genoeg zijn om opgepakt te worden. Deze mensen vullen onze gevangenissen op. Er zijn mensen die geloven dat je altijd moreel moet zijn. Deze is de meerderheid. En er is een derde soort mensen, dat weet dat het rationeel is om vals te spelen en tegelijkertijd de anderen aan te moedigen om zich aan de regels te houden. Zij gedragen zich voor een groot gedeelte moreel, om vertrouwen te wekken. Toch, op de momenten waarop ze niet opgepakt kunnen worden en op de momenten dat het heel belangrijk is voor hun belangen, spelen ze vals. Deze mensen zijn onze politieke- en bedrijfsleiders. Deze menen worden of zijn in het algemeen rijk en machtig.
"One searches our chronicles in vain for the execution of any member of the affluent strata in this society." – zegt de Amerikaanse rechter William O. Douglas. Als je geld genoeg hebt, of machtig genoeg bent, krijg je geen doodstraf. Het is dus rationeel voor immorele, rijke en machtige mensen om in de doodstraf te geloven. Zij lopen immers geen risico en hun macht en welzijn wordt groter. Ik geloof dat Rita Verdonk en Donner mij zouden vergassen als dat hun belangen zou dienen en als de wetten van de staat dat zouden toelaten. Het is dus voor mij rationeel om de macht van de staat en staatsfunctionarissen zo veel mogelijk in te perken. In ieder geval zou hen geen macht over mijn leven geven.
Conclusie
Ik wil zo lang en gelukkig mogelijk leven. Ik kan noch op de rationaliteit, medeleven of moraliteit van de staat vertrouwen, noch op de rationaliteit en moraliteit van de andere mensen. De wetten en de regels die we hebben moeten daardoor de macht van de staat en andere mensen over mijn lot voor zoveel mogelijk beperken. Geen mens kan mij in de ogen kijken en beweren dat hij rationeel, moreel en voor de doodstraf is.
Geredigeerd door Pascale Esveld
Applaus! Sterk en overzichtelijk. Ik heb zelf recentelijk ook het e.e.a. gezegd over de doodstraf, vanuit overigens hetzelfde oogpunt, maar dat is alweer verwijderd. Erg krachtig en stabiel opgesteld! Chapeau!
Vale.
Veel woorden om tot de conclusie te komen.
Eenvoudig gezegd: Niemand mag een leven nemen.
Je verhaal rammelt, maar ce conclusie onderschrijf ik.
@alib
En wat rammelt er aan?
Mag ik van deze argumenten een aantal kopiëren voor mijn Filosofie Betoog? Ik moet namelijk een betoog schrijven tegen de doodstraf. Deze argumenten zijn ontzettend handig daarvoor.
@Wouter
Docenten hebben tegenwoordig software die op het internet zoekt of je iets gekopieerd hebt. Je valt dus door de mand. Wat je kan doen is citeren, want citeren mag, zolang je het correct doet.
Bedankt, ik heb een aantal items geciteerd.
Mijn cijfer voor de presentatie was een 7,5; bedankt voor uw toestemming/hulp
MVG,
Wouter