Als door een wesp gestoken reageerde men toen de Egyptisch-Amerikaanse feministische journaliste Mona Eltahawy haar spreekbeurt in De Balie afzegde. Ze strijdt tegen ‘het patriarchaat’ en dat betekent niet alleen tegen ultraconservatieve moslims, maar ook tegen islamofoben. Eltahawy vond uit dat men extreme uitspraken deed tijdens een Islamdebat in 2017, waardoor ze zich niet wilde committeren aan het debatcentrum.
Wie het debat terugkijkt, ziet een crescendo van steeds akeligere uitspraken, naarmate de deelnemers elkaars gelijk bevestigen. Wim van Rooy beweert dat de moslims een ‘anti-cultureel rooster’ in hun hoofd hebben en daarom willen ze geen kennis, zoals de christenen. De moslims – zegt Van Rooy – zien zichzelf als superieur, maar als ze naar het Westen kijken en beseffen dat ze inferieur zijn, beginnen ze het Westen te haten. Zoals je niet kan zeggen dat er gematigd fascisme bestaat, kan je ook niet zeggen dat er gematigde islam is en dat zal er ook nooit zijn, aldus Van Rooy. Hij heeft een oplossing: men moet mensenrechtenverdragen opzeggen en de nationale (grond)wetten aanpassen. Men moet discrimineren, de Koran verbieden, moskeeën en islamitische scholen sluiten. En de grenzen moeten dicht.
Een vrouw in de zaal vertelt dat er slechts 1-2 procent moslims per land zouden mogen zijn. “Als je nou begint met het uitzetten van de beroepsmoslims,” dan ‘dimmen’ de andere moslims en eisen ze geen rechten. Waarbij Paul Cliteur reageerde: “Ik vind dat jullie met de meest controversiële maatregelen beginnen… terwijl je voorzichtiger kan beginnen.” De vrouw in de zaal roept: “Je moet iets doen aan de macht van het getal.” Tussendoor zegt Cliteur een paar keer ‘ja’. “Hoe meer moslims in een land, hoe meer narigheid,” gaat de vrouw door en Cliteur: “Ja dat is waar.” “Er zijn veel teveel moslims in Nederland,” roept de vrouw weer.
Als migrant schrok ik me wezenloos van de stelling dat men mensenrechtenverdragen moet opzeggen om mensenrechten van minderheden te kunnen schenden, vooral omdat ik onder een dictatuur ben opgegroeid en een leven zonder mensenrechtengaranties ken. Omdat ik volkenrecht heb gestudeerd, berekende ik snel welke gevolgen Van Rooy’s verlanglijstje zou hebben. We zouden alle belangrijke mensenrechtenverdragen moeten opzeggen en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (ECtHR) moeten verlaten. En omdat men slechts EU-lid kan zijn als men ook lid van dit hof is, dan moeten we ook de EU uit.
Ik schrok ook omdat Van Rooy en Cliteur leden zijn van een steeds machtigere stroming, samen met FvD, PVV, Trump, Orbán en anderen. Wilders en Baudet willen niet alleen het ECtHR maar ook het Internationaal Strafhof ontmantelen, juist het hof dat deportaties berecht. Baudet gelooft dat het risico op een pan-Europese burgeroorlog reëel is; en dit maakt een wereld zonder Strafhof extra unheimisch. Baudet vertelde in een interview dat hij voor remigratie is, tegen moskeeën en islamitische scholen. Hij praat extatisch over het Franse boerkaverbod en het Zwitserse referendum om minaretten te verbieden en wil het aanzetten tot haat legaliseren. Hij is chagrijnig dat het ECtHR zulke maatregelen ongedaan kan maken. We zien dus een beweging met groeiende macht, die de obstakels tegen mensenrechtenschendingen ontruimt. En dan een serieus debat in een serieus debatcentrum waar men serieus pleit voor mensenrechtenschendingen en deportaties. Daar schrik ik er serieus van.
De Balie zegt afstand van deze uitspraken te hebben genomen, maar hun reactie lijkt me gebrekkig. Want die reactie lijkt meer op het Amerikaanse concept van een ‘marketplace of ideas’, waar ideeën elkaar bestrijden en de sterkste wint, darwinistisch. Maar wie beweert dat de ‘marketplace of ideas’ het laatste woord moet hebben, tekent noodzakelijk een ongeschreven contract met de samenleving, dat hij elk overwinnend idee zal slikken en helpen afdwingen, ongeacht hoe misdadig het is, zelfs als de meerderheid democratisch beslist om de contract-tekenaar te vergassen zonder enige reden. Want het zou een contradictie zijn te zeggen: ‘Je mag nu over vergassing debatteren, maar als jouw idee wint, pak ik de wapens op.’ Daarom zeg ik: niet alle denkbare democratische beslissingen zijn legitiem. En als er een grens ligt aan de volkswil, dan is er ook een grens over welke voorstellen men serieus mag debatteren. Eltahawy, als ervaringsdeskundige van een dictatuur en slachtoffer van ultraconservatieve moslims, wilde Nederland wakker schudden.
Geredigeerd door Pascale Esveld
Bravo!
Zolang Yoeri Albrecht de scepter zwaait in de Balie roep ik al dat hij neofascisme een podium biedt, NL let op uw saeck..
Inderdaad. Yoeri Albrecht doet alsof hij neutraal is, maar hij doet behoorlijke islamofobe handelingen. Hij tweette bijvoorbeeld dit: https://twitter.com/YoeriAlbrecht/status/295155032616222721Maar als je de link naar het oorspronkelijke artikel volgt, zie je dat het slechts haatzaaierij is.