De wereld gaat failliet! No problem.

Marcel Bullinga schrijft in zijn column dat Nederland failliet gaat. Hij tast in de goede richting, maar legt de vinger nog niet op de zere plek. Nederland gaat failliet om een andere reden: omdat de wereld ook failliet gaat. Wat is de oorzaak en wat is de oplossing?

Technologie is de oorzaak
Technologie verandert de machtsstructuren in de wereld, zowel binnen de staten als internationaal.

Binnen de staten heeft technologie in het Westen tot meer democratie geleid, het temde het staatsbeest in een rechtsstaat. Het temmen begint ook in het Oostblok en in de Derde Wereld.

Internationaal voltrekt zich een langzaam proces van machtsverdeling. Traditionele machten zoals het Westen, Rusland, China boeten nu macht in ten voordele van traditionele machtelozen.

911 markeert het definitieve einde van het individu in de Derde Wereld als kleinste vis in de voedselketen, niet langer prooi van eigen tirannen, en ook geen willoze prooi van de internationale haaien. Ik wil deze technologische bevrijding met enkele voorbeelden illustreren:

Vernietigende kracht
Macht kon slechts opzwellen door het landhoppen: elke paar jaar een nieuw land aanvallen en leegzuigen; van grondstoffen en goedkope arbeid. Maar dat gaat niet meer. Nu bijvoorbeeld, verslikt Amerika zich in de technologie, met een economische crisis als gevolg. Want technologie geeft individuen macht door haar vernietigende kracht.

Straatbendes in Irak en Afghanistan beletten de V.S. om winst uit de oorlog te maken – al langer dan tien jaar – ondanks het feit dat de V.S. meer aan wapens uitgeven dan de rest van de wereld bij elkaar. Deze verspilling zal tot een mogelijk 4000 miljard dollar rijzen.

Ook het menselijke vernuft speelt een rol. Twee sluipschutters hebben in de V.S. in 2002 maandenlang terreur verspreid. Volgetankte vliegtuigen hebben de Twin Towers omgekiept. Denk ook aan de antraxbrieven en cyberaanvallen.

Beschikbaarheid
Technologie wordt goedkoper en toegankelijker. Je kunt tegenwoordig alles op het internet bestellen, inclusief de ingrediënten voor biologische en chemische wapens. Atoombommen passen in een koffer. Elk nieuw wapen valt nu versneld in de handen van de machtelozen.

Vervoer en reizen zijn grenzeloos geworden. Aanslagen in de hoofdstad van een machtig land zijn binnen handbereik; met spullen van de Gamma.

Communicatie
Internet en draadloze technologie faciliteren de organisatie, communicatie en indoctrinatie op grote distantie. Gelijkgestemden vinden elkaar met een klik van de muis en kunnen op afstand samenspannen.

Informatietechnologie
Geschoolde woedende mensen vergaren kennis en macht via technologie – in groeiende aantallen. Zij vinden de weg tot informatie over activisme, organisatie, technologie, mensenrechten, internationaal recht. Zij lezen argumenten van grote (verlichtings)denkers op het internet.

Technologie bevrijdt informatie uit de klauwen van machtige mediamoguls. Alternatieve media zenden directe beelden uit van machtigen die machtelozen overal afslachten; in Gaza, Irak, Afghanistan, Pakistan, Tsjetsjenië, Bahrein, Syrië, Tibet en elders. Dit ontwaakt verzet en bewustzijn.

Psychische transformatie
Omdat we voor het grootste gedeelte van de geschiedenis in geïsoleerde groepen hebben geleefd, hebben we een hemd-is-nader-dan-de-rok-psychologie ontwikkeld. Het was voor ons psychologisch makkelijker om verre mensen te ontkennen, hen met kille legers te verpletteren. Maar nu verbreken we de afstandsbarrières via de nieuwste technologische snufjes: we brengen levende beelden van rottende lijken onze woonkamers binnen; op onze iPhones gluren we 300 protesterende Chinezen in een iPhone-fabriek zelfmoord plegen. We ontwikkelen daardoor een band op afstand en omarmen verre naasten in onze groeiende morele empathie-cirkel. We komen daardoor steeds vaker voor de machtelozen op.

Deze technologische ontwikkelingen beknotten nu de geldstroom van de machtelozen in de richting van de machtigen. Het landhoppen is voorbij. En ook het uitroeien van de rest is geen optie. De wereld kampt met andere, steeds groter wordende problemen, zoals tekorten aan water, voedsel, energie en grondstoffen. Overbevolking en klimaatverandering. Nederland gaat niet met de Euro failliet, maar met de Wereld en we naderen grote rampen.

Technologie is de oplossing
Toch hebben we een grote reserve aan kapitaal, want we geven heel veel geld aan nutteloze dingen uit. Bijvoorbeeld, we hebben 1.630 miljard dollar aan wapens in 2010 verspild. We moeten dat en ander geld omleiden om de ramp te voorkomen. Met dat geld kunnen we wetenschap, technologie, ruimtevaart en onderwijs ontwikkelen; we kunnen het voor recycling en alternatieve energiebronnen gebruiken.

Ruimtevaart zal ons de kans geven om naar andere planeten te verhuizen en meer grondstoffen verkrijgen.

Onderwijs zal gericht moeten worden op beter denken. Op dit moment kan ook het Westerse onderwijs intelligentere mensen produceren, die logischer en wetenschappelijker denken. Er dient argumentatieleer te worden onderwezen. Educatie – gepaard met meer rijkdom – zal de bevolkingsexplosie in de Derde Wereld bedwingen. De machtelozen zullen daardoor voor een beter leven vechten, zich organiseren en betere lonen bemachtigen. Banen en kapitaal zullen zo de verleiding tot vluchten verliezen.

Wat we willen is dus een verandering in mentaliteit en mondiale mobilisatie. Is het naïef om te denken dat de mens dit kan bereiken? Ja. Maar het is slim om naïef te zijn.

Geredigeerd door Pascale Esveld