De staat is de natuurlijke vijand van het individu. Daarom moet de staat zwak zijn en het individu machtig. De staat is slechts een vuil wapen tegen schurken. Daarom was ik blij toen SP wilde dat veiligheidsdiensten geen collaborateurs ronselen onder politici, journalisten en ontwikkelingswerkers. Daarom huiver ik wanneer journalisten – zoals Bas van Hout – met de AIVD de koffer induiken.
De journalisten als controlerende macht
Je wilt niet dat je advocaat of de rechter in bed ligt met het OM. Dan wil je ook niet dat de journalist een apparatsjik is. Want de journalistiek is de vierde macht, die alle andere machten moet controleren. De ideale journalist is jouw advocaat tegen de staat en de machtige valsspelers. De journalist die zijn belang, loyaliteit en loonstrook met de agent deelt, is slechts een eigen vlees keurende slager.
Oligarchievorming als natuurwet
Het water zoekt het laagste punt, macht zoekt het laagste karakter. Macht zoekt mensen met netwerktalent, die zichzelf voortrekken in het nadeel van de rest. Macht zal de journalist – als waarheidsbuiger – opzoeken.
Zie bijvoorbeeld Rebekah Brooks, ex-hoofdredacteur van de krant News of the World. Ze raakte in opspraak voor het hacken van telefoons, het omkopen van ambtenaren en het achterhouden van bewijsmateriaal. Zij is bevriend met de Britse premiers David Cameron, Tony Blair en Gordon Brown. Zij kreeg 10.8 miljoen Pond om te vertrekken, kreeg een wereldreis van één jaar en keerde in dezelfde functie terug, in dienst van Rupert Murdoch, de kingmaker. Brooks is slechts het prototype van de menselijke neiging tot oligarchievorming.
Edward Herman en Noam Chomsky hebben in hun klassieke boek ‘Manufacturing Consent’ aangetoond dat de pers sterk verweven is met geld en macht. Ten eerste wil het persbedrijf geld. Een krant verpatst leesvee aan reclamemakers en reclamemakers hebben daardoor invloed. Ten tweede, investeren rijken in de media. Ten derde, verdienen mediabazen en sommige journalisten losbandige bedragen en daardoor delen ze meer belangen met de rijken dan met jou. Eva Jinek komt vaker op Moszkowicz’s verjaardag dan op die van jou.
Howard Kurtz beschrijft in zijn boek ‘Spin Cycle’ hoe politici en machthebbers journalisten kweken. Zij, wetend dat journalisten op lekken en interviews geilen, zullen vriendelijke journalisten belonen en onvriendelijke bestraffen. Ook Peter Kee (parlementair redacteur Pauw) lekt in zijn boek dat politici en journalisten elkaars zuurstof zijn.
Dus journalisten verkeren onvermijdelijk in machtscirkels en delen meer belangen met elites dan met prozaïsche stervelingen. Als we de journalist daarnaast met de AIVD huwen, geven we de journalist ook een privéleger; we maken de staat (en de machtigen) sterker en het individu zwakker.
Publiek cynisme is slecht voor ons allemaal
Volgens onderzoeken is publieksvertrouwen wezenlijk voor geluk, stabiliteit en economische groei. Politiek, banken, accountancy, rechtspraak en media zijn van levensbelang voor ons bestaan en vooruitgang. Dus op deze sectoren moeten we kunnen vertrouwen.
De journalist met twee petten is niet te vertrouwen. Schrijft hij nu een verhaal voor het algemeen belang, of schrijft hij met zijn vriend bij de AIVD in gedachte? Of voor zijn fooi van de AIVD?
Hij heeft een ijselijk effect op klokkenluiders. In dienst van NSA zal hij Edward Snowden’s verhaal niet publiceren en zijn schuilplaats verlinken. Snowden zelf vermeed The New York Times omdat men een verhaal voor één jaar onder de pet hield, in overleg met de regering.
Verlies van vertrouwen in journalisten leidt tot cynisme en cynische hordes kan men slechts met de vuist besturen, dus de leiders zullen autoritairder worden.
Hoe roep je de journalist ter verantwoording?
De media zijn de minst democratische macht. Je kan de journalist niet wegstemmen. Je kan je abonnement opzeggen, maar je kan slechts bij een andere krant terecht, die dezelfde belangen heeft en dezelfde band met de AIVD, de politici en de industriëlen.
Veiligheidsdiensten werken in het geheim, maken mensen kapot, vaak in het belang van de machtige, niet in het algemeen belang. Tegen de AIVD kan je weinig bij een rechter beginnen, ook weinig tegen de journalist die jou valselijk verklikt omdat hij je haat of omdat zijn belangen of politieke overtuigingen met die van jou botsen. Je bent slecht beschermd tegen malafide journalisten die de AIVD bevrienden.
Persvrijheid is slechts bedoeld om macht en kwaad te bestrijden, niet bedoeld als instrument van corruptie, manipulatie en onderdrukking. Slechts de pers die jou dient heeft het recht op bestaan.
Geredigeerd door Pascale Esveld
test
test
test