Westerse hypocrisie helpt Poetin

Buiten het Westen is er weinig animo voor sancties tegen Rusland, ook dankzij westerse hypocrisie ten opzichte van Israël.

International Law Commission

Hoe kunnen we Poetin stoppen? Landen maken volkenrecht via verdragen en gedrag. Als de meeste landen geloven dat het volkenrecht oorlog verbiedt, dan is hun geloof een vorm van gedrag. Dit gedrag schept gewoonterecht.

De International Law Commission (ILC) codificeert het gewoonterecht. Zij onderzoekt het stemgedrag van landen binnen internationale organisaties, de officiële verklaringen, documenten, wetten etc. en concludeert in rapporten dat er bepaalde juridische regels bestaan.

Recentelijk presenteerde de ILC het rapport over jus cogens normen. Jus cogens is dwingend recht. Deze normen reflecteren onze cruciale waarden, verslaan andere normen en mogen nooit geschonden worden. Ook het verbod op oorlog is een jus cogens norm.

De ILC schrijft dat landen twee juridische plichten hebben als iemand jus cogens normen schendt. Ten eerste mogen landen niets doen om de schending te legaliseren. Ten tweede zijn landen verplicht om samen te werken om de schending te stoppen.

Welke samenwerking?

De ILC geeft voorbeelden van samenwerking: men veroordeelde Rusland in VN-resoluties en eiste dat de invasie in Oekraïne stopt. Bovendien gooide men Rusland uit de Mensenrechtenraad van de VN (UNHRC). Is dit voldoende? De ILC suggereert ook sancties, maar zegt niet dat landen verplicht zijn om sancties te ondernemen. Het is dus onzeker wat landen precies moeten doen. Deze onzekerheid – medemogelijk gemaakt door het Westen – geeft sommigen een smoes om niks te doen.

Westerse hypocrisie

Landen beantwoorden de ILC-rapporten en ook hun commentaar is gewoonte. De Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Israël en andere westerse landen beweren dat er geen plicht bestaat om samen te werken om schendingen van jus cogens normen te beëindigen.

Deze houding is slecht karma, want het dwarsboomt de verplichting om sancties tegen Rusland te nemen. Het Westen kan daardoor moeilijk aandringen dat ook andere landen sancties invoeren.

Macht en Israël

Het is rationeel dat landen verplicht moeten zijn om schendingen van jus cogens te bestraffen. Zelfs als het huidige volkenrecht niet zo zou zijn, gewoonterecht wordt gemaakt door nieuw gedrag. Dan is het irrationeel voor westerse landen om deze plicht te ontkennen. Waarom saboteren westerse landen deze ontwikkeling dan?

Ten eerste gaat het om macht. De VS en GB willen niet bestraft worden als ze andere landen illegaal aanvallen, zoals Irak.

En het gaat om Israël. De ILC zegt dat het zelfbeschikkingsrecht jus cogens is en geeft een voorbeeld van een UNHRC-resolutie: “Calls upon all States to ensure their obligations of non-recognition, non-aid or assistance with regard to the serious breaches of peremptory norms of international law by Israel, in particular of the prohibition of the acquisition of territory by force, in order to ensure the exercise of the right to self-determination, and also calls upon them to cooperate further to bring an end to these serious breaches and a reversal of Israel’s illegal policies and practices.”

Van de 47 UNHRC-leden hebben er drie tegen gestemd: VS, GB en de Marshall Eilanden. Nederland, Finland, Duitsland en Frankrijk hebben voor gestemd. De VS en GB ontkennen dat het zelfbeschikkingsrecht een jus cogens norm is.

Het ICJ bevestigde het Palestijnse recht op zelfbeschikking. Ook zegt het ICJ dat landen drie juridische plichten hebben: 1. Israël NIET te helpen om bezet gebied te annexeren. 2. Te zorgen dat Israël humanitair recht respecteert. 3. De Palestijnen te helpen om hun zelfbeschikkingsrecht te vervullen. Precies hetzelfde als de bovengenoemde resolutie.

Dus om Poetin’s misdaden te beperken moet ook het Westen haar machtswellust opgeven en Israël niet meer helpen om landjepik te plegen.

Geredigeerd door Pascale Esveld