Mensenrechtenimperialisme en cultuurrelativisme

Mensen die aan de linkerkant van de weg rijden zijn heel goed in cultuur-relativistische logica. En ik zal een voorbeeld geven.

Deze zomer heeft Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens uitspraak gedaan in de zaak Al-Skeini v. UK. Een aantal Irakezen heeft Groot Brittannië  aangeklaagd voor schendingen van mensenrechten in Irak, onder bezetting.

Wacht even, zei GB voor de rechter, je kan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens niet zomaar in Irak toepassen: “The rights protected by the Convention, as interpreted by the Court, reflect the particular values of the contracting states and are not universal norms.” Waarna GB een uitspraak van hun eigen rechter citeerde:

“The essentially regional nature of the Convention is relevant to the way that the court operates. It has judges elected from all the contracting states, not from anywhere else. The judges purport to interpret and apply the various rights in the Convention in accordance with what they conceive to be developments in prevailing attitudes in the contracting states. This is obvious from the court’s jurisprudence on such matters as the death penalty, sex discrimination, homosexuality and transsexuals. The result is a body of law which may reflect the values of the contracting states, but which most certainly does not reflect those in many other parts of the world.”

Bla, bla, bla. En als het Europees Hof de conventie in Irak zou toepassen, zei het Britse Hooggerechtshof, dan zou dat mensenrechtenimperialisme zijn: “If it went further, the court would run the risk not only of colliding with the jurisdiction of other human rights bodies but of being accused of human rights imperialism.” De Britse advocaten vonden dat argument prachtig en onderstreepten het zelf nogmaals:

“Further, if the Court were to hold that contracting states are obliged to secure Convention rights in territories where the Convention does not already apply, and over which they exercise temporary but effective control, this would risk requiring the state to impose culturally alien standards in relation to the governance of the territory, in violation of the principle of sovereign self-determination.”

Met andere woorden, de Britten zijn vrij te moorden en te martelen in Irak, want anders zouden ze mensenrechtenimperialisten zijn, en waarden aan Irakezen opleggen, die zij niet hebben. Als je geen Irakezen vermoordt is het zelfs een schending van hun recht op zelfbeschikking. Snap je? Nou ja, ik ben niet altijd zo overtuigd van waarderelativisme geweest, maar zo’n argument is onweerlegbaar. En niet alleen de Britse advocaten geloven dat, maar andere geleerden denken ook zo.

Stel je de discussie voor die er aan vooraf zou gaan tussen de Britse soldaten en het veertienjarig meisje, als de Britten in de plaats van de Amerikanen waren geweest in dit waar gebeurd verhaal. Klop, klop, klop op de deur. Het meisje doet open:

Soldaat: Goede middag meisje.

Meisje: Goede middag meneer.

Soldaat: We zijn gekomen uit de naam van Hare Majesteit, Koningin Elizabeth II, om jou  groepsgewijs te verkrachten, je jongere zus en je ouders dood te schieten en je huis in de fik te steken.

Meisje (pienter) haalt een iPad van onder haar rokje, surft snel naar de site van het Europese Hof en laat de soldaat het verdrag zien.

Meisje: Volgens het verdrag zou dat een schending van allerlei mensenrechten zijn.

Soldaat: Meisje, je vergist je. We leven nu niet meer in de tijd van het Imperialisme. Vroeger dachten we ook zo, dat wij als blanke ras onze superieure cultuur aan negers moesten opleggen. “The White Man’s Burden”, zeg maar. Maar daar zijn we vanaf. We zijn ondertussen politiek correcte waarde- en cultuurrelativisten. We kunnen jullie hier in Irak niet zomaar onze Europese normen en waarden opleggen. Als we jou niet zouden verkrachten en je familie vermoorden zouden we imperialistje spelen en dan krijgen we de hele wereld op ons dak. Wij kunnen er ook niks aan doen.

Meisje met een plotseling eureka-gezicht: Dat klinkt logisch. Ram me dan.