Frits Bolkesteins inmenging in Palestina

Een goede debater is een buldog. Hij bijt zich vast in een tennisbal en laat hem nooit meer los. De bal is de stelling in het debat. Bolkestein mengt zich in het Palestinadebat in het NRC van 18 januari, maar hapt nauwelijks de bal. In plaats daarvan knauwt hij de andere honden en speelt zelf de gebeten hond.

In het Palestinadebat zijn er twee hoofdvragen. Ten eerste, hebben de Palestijnen recht op een staat? Zo ja, waar moet die staat liggen en hoe groot moet hij zijn? Ten tweede, hebben de Palestijnse vluchtelingen het recht om terug te gaan naar Israël?

De eerste vraag is de belangrijkste. Bolkestein gebruikt hiervoor slechts 50 woorden uit 2500:

‘Het gebied werd in 1948 door Jordanië veroverd, dat het in 1950 annexeerde. Die annexatie is internationaal nooit erkend. Vervolgens werd het in 1967 door Israël in beslag genomen. Het kan dus niet Palestijns worden genoemd. Dat kan pas als een tweestatenoplossing is bereikt. Tot dan is het betwist gebied.’

Ik kom hierop terug.

Ad hominem en retorische trucs
In de rest van zijn stuk pleegt Bolkestein karaktermoord op zijn opponenten, of prijst hij Israël de hemel in. Een paar voorbeelden. Waarom is het relevant dat Israël een democratie zou zijn? Dat er Arabieren in de Knesset zitten? Dat Israël zich een onderdeel van het Westen voelt? Deze feiten hebben geen enkele relevantie voor het Palestijnse recht op een staat. Wij hebben het recht op het Nederlandse territorium ongeacht wat de Duitsers thuis doen.

Bolkestein gebruikt twee retorische trucs. Ten eerste beschouwt hij Israël als superieur om partijdigheid bij het publiek te kweken. Ten tweede misbruikt hij een bekend psychologische bias: de in-group bias. Hij maakt er een wij-zij-verhaal van. Israël voelt zich onderdeel van het Westen, dus Israël is één van ons. Bolkestein versterkt deze bias met de stelling dat ‘veel Nederlanders voelen zich hierbij betrokken, hetzij door familiebanden, hetzij door schuldgevoelens vanwege het verhoudingsgewijze zeer grote aantal Nederlandse joden dat in de Tweede Wereldoorlog is vermoord.’ De Arabieren daarentegen, beschouwt hij als een fanatieke, listige doch irrationele, ons hatende krijgszuchtige vijand. Frits heeft de sjabloon voor propaganda.

Bolkestein diskwalificeert zijn opponenten zoals Sigmund Freud: zij haten joden of Amerikanen; of zijn verblind door andere ziekelijke trekjes, zoals het schuldgevoel voor kolonialisme; ze zijn gehersenspoeld met Arabische olie; of overmeesterd door de zeshonderd miljoen Arabieren.

Petitio principii en ad verecundiam
De AIV (Adviesraad Internationale Vraagstukken) concludeerde dat ‘over de belangrijkste rechtsvragen met betrekking tot het conflict weinig verschil van mening kan bestaan. Israël heeft de plicht het recht op zelfbeschikking van het Palestijnse volk te eerbiedigen.’ Met welke inhoudelijke argumenten bestormt Bolkestein de raad? Geen enkel. AIV zou volgens hem de kant van de Palestijnen kiezen. Nou en? Moet AIV de kant van Israël kiezen om objectief te zijn? Moet AIV beweren dat de twee kampen precies 50% gelijk hebben? Bolkestein doet dat zelf ook niet.

Hij roept dat PVV-Kamerlid Kortenoeven 125 Kamervragen stelde. Nou en? Als hij veel vragen stelt, heeft hij gelijk? Waarom zou deze kibboetsganger en directeur van de pro-Israël lobbyclub NIPAC de meest geschikte deskundige zijn?

Volkenrecht geeft Palestijnen het recht op de Westelijke Jordaanoever
Dertien Nederlandse hoogleraren internationaal recht hebben Frans Timmermans op 4 december 2013 een brief verstuurd:

‘Het staat buiten kijf dat het Israëlische nederzettingenbeleid een continue schending van ook voor Nederland geldend internationaal recht vormt, zoals vastgesteld door de VN-Veiligheidsraad. De nederzettingen maken inbreuk op het recht op zelfbeschikking van de Palestijnen, een recht dat, zoals het Internationaal Gerechtshof in Den Haag in 2004 heeft bevestigd, erga omnes is en dus bindende verplichtingen voor álle landen behelst… De Nederlandse regering is volkenrechtelijk verplicht om bij te dragen aan de verwezenlijking van het Palestijns erga omnes recht op zelf-beschikking en om het Israëlische nederzettingenbeleid niet te faciliteren.’

In volkenrecht bestaan er slechts twee mogelijkheden: een gebied is onderdeel van een staat of niet. Binnen een staat heeft het volk het recht op zelfbeschikking. Dit betekent twee dingen: het volk is vrij van buitenlandse inmenging en heeft het recht om de beslissingen binnen de staat te nemen. Op deze volkssoevereiniteit beriep Bolkestein zich toen hij voor een EU-referendum pleitte.

Ook als het gebied niet onder een staat valt, heeft het volk zelfbeschikkingsrecht. Wat is een volk? Een ‘volk’ in volkenrecht is iets anders dan in sociologie: het is de totale bevolking van een gebied, ongeacht hoeveel minderheden er zijn. Het volk beslist de toekomst van het territorium en daarom mogen bezetters de etnische samenstelling niet veranderen. Het volk heeft recht op een eigen staat. Dus het volk is de baas, zowel binnen staten als in de territoria daarbuiten. Zo simpel is het.

De Westelijke Jordaanoever is geen onderdeel van de Israëlische staat. Israël heeft zich in een kleiner gebied onafhankelijk verklaard. Tijdens de oorlog van 1967 heeft zij ook de Westelijke Jordaanoever bezet en meer gebied veroverd. Staten kunnen geen extra grond met wapens bemachtigen, ook niet uit zelfverdediging (anders zou Koeweit nu het recht op Irak hebben en Irak op de VS). Israël heeft dit gebied nooit geannexeerd. Zij poogde Jeruzalem en de Golanhoogten te annexeren, maar geen enkele staat heeft de annexatie erkend.

Dus het territorium is geen onderdeel van enige staat en daardoor heeft de bevolking het recht om zijn eigen toekomst te beslissen. De Palestijnen hebben precies hetzelfde recht als Bolkestein en geen enkel van zijn sofismen kan hun recht vernielen.

Geredigeerd door Pascale Esveld