Emanuel Rutten en het godsbewijs (11)

Twee blogs geleden heb ik aangetoond dat de vier manieren van kennis vergaren, die door Emanuel in zijn theorie worden geaccepteerd, noodzakelijk tot de conclusie leiden dat het onmogelijk is voor God om uit te sluiten dat er een andere oorzaak hem heeft veroorzaakt. Zodanig kan men niet weten of er een oneindige regressie van scheppers bestaat. Noch kan men weten dat er geen oorspronkelijke natuurlijke oorzaak voor alles bestaat. Welnu, als iets onmogelijk te weten is, dan is dat onwaar – volgens Emanuel. Dat betekent dat beide mogelijkheden noodzakelijk waar zijn: de wereld is tegelijkertijd door oneindige scheppers geschapen, en door een natuurlijke oorzaak veroorzaakt.

Zoals altijd, reageert Emanuel met pompeuze woorden en bijvoeglijke naamwoorden (adjectieven). Maar pompeuze woorden en adjectieven zijn cirkelredeneringen, want zij veronderstellen wat men dient te bewijzen. Kijk:

“Dat God in die mogelijke werelden waarin God bestaat zich als de absolute zijnsgrond van de werkelijkheid in een unieke epistemische positie bevindt, en dat het daarom wel degelijk in elk geval metafysisch mogelijk is dat God weet God te zijn, heb ik al veel vaker opgemerkt.”

In Henk-en-Ingrid-taal zegt Emanuel hier dat God weet dat hij niet veroorzaakt is omdat hij speciaal is. Dit is een onovertuigend lapwerk voor een evident gat in de theorie. Vandaag wil ik aantonen dat zelfs als dit waar zou zijn, nog steeds onvoldoende is om de theorie van zinken te redden.

Dus laten we – for the sake of the argument – veronderstellen dat God op een mysterieuze wijze zou kunnen weten dat hij niet door een eerdere oorzaak is veroorzaakt. Als we gebruik maken van de mogelijke-werelden-methode dan gaat dat heel fout. Want dit weerlegt Emanuel’s tweede premisse: “De propositie ‘God bestaat niet’ is noodzakelijk onkenbaar.” Hier komen drie mogelijke werelden:

Wereld 1
Laten we een mogelijke wereld bedenken waar God nog niets heeft geschapen. Volgens Emanuel’s definitie betekent ‘God’ een persoonlijke eerste oorzaak van alles. In deze wereld bestaat er geen God, immers hij heeft nog niets geschapen. En God kan geen oorzaak van zichzelf zijn. Dus we noemen hem Kenner. Welnu, na de schepping weet de Kenner dat er geen eerdere oorzaak dan zichzelf bestaat. Als hij dit na de schepping weet, weet hij het ook voor de schepping. Dus voor de schepping weet de kenner dat er geen God bestaat. Dit weerlegt de tweede premisse. Het is dus mogelijk te weten dat God niet bestaat.

Wereld 2
Stel je een andere wereld voor, waar deze Kenner weet dat hij niet door een eerdere oorzaak is veroorzaakt. Deze kenner wil echter geen wereld scheppen. Dus hij wordt nooit God. Hij weet nog steeds dat er geen God bestaat, dus premisse twee is vals.

Wereld 3
Bedenk een wereld zoals Wereld 1. De Kenner weet dat hij niet door een andere oorzaak is veroorzaakt, dat hij niet door een schepper is geschapen. Het enige verschil is dat deze Kenner niets kan scheppen. Deze kenner kan nooit God worden, omdat hij niets kan scheppen. En omdat hij weet dat hij door niets is geschapen, weet hij dat er geen God bestaat. Er bestaat dus een mogelijke wereld waar een kenner zich “in een unieke epistemische positie bevindt” om te weten dat er geen God bestaat. Dit betekent dat Emanuel’s tweede premisse vals is.

In conclusie
Emanuel’s theorie is zoals een poging om een luchtballon tot niets te knijpen. Zodra je ergens knijpt, ontstaat er een bult. Als je de bult gaat knijpen, gaat de lucht ergens anders een bult veroorzaken. De oorspronkelijke denkfout komt door Emanuel’s keuze om een fundamentele regel van argumentatie te schenden: uit het feit dat je iets niet weet, kan je geen enkele conclusie trekken. Als je dat doet, ben je bezig met een drogreden: de ad ignorantiam. Emanuel’s ad ignorantiam is: het is onmogelijk te weten dat God niet bestaat, dus hij bestaat.

Emanuel gaat hier niet meer reageren, dus we zullen nooit weten welk lapwerk hij zou produceren en welke adjectieven hij zal gebruiken om zijn cirkelredeneringen te scheppen.

Zie ook mijn vorige blogs hierover.